GWIAZDKA CIESZYŃSKA – PISMO NAUKOWE I ZABAWNE

To właśnie na łamach tej gazety po raz pierwszy opublikowana została słynna „Rota” Marii Konopnickiej. Funkcję jej redaktora naczelnego piastowali, między innymi, Paweł Stalmach i Józef Londzin. Długoletnim współpracownikiem pisma był Ignacy Józef Kraszewski, ponadto na jego łamach publikowali Karol Miarka, Jan Kubisz i Józef Lompa. 

„Gwiazdka Cieszyńska” po raz pierwszy ukazała się w 1851 roku i była bezpośrednią kontynuatorką założonego trzy lata wcześniej „Tygodnika Cieszyńskiego”. Jak czytamy na stronie internetowej histmag.org:

Była(…) pierwszym pismem polskim, które drukowano czcionką łacińską. „Gwiazdka” odegrała ważną rolę w budzeniu i podtrzymywaniu polskiej świadomości narodowej, walczyła o równouprawnienie języka polskiego, dbała o krzewienie oświaty. Swoim zasięgiem obejmowała nie tylko Śląsk Cieszyński ale także Królestwo Kongresowe, Galicję i Wielkopolskę. Wychodziła nakładem ok. 4,5 tys. egzemplarzy.

Zgodnie z nazwą, „Gwiazdka Cieszyńska” miała być pismem ‘naukowym i zabawnym’. Jednak te dwa przymiotniki nie do końca oddają charakter tego periodyku, który odegrał ogromną rolę w kształtowaniu polskiej świadomości narodowej wśród mieszkańców  Śląska Cieszyńskiego. Od 1887 roku, kiedy zostało w całości wykupione przez Związek Śląskich Katolików, prezentowało konserwatywne i katolickie poglądy, unikając jakichkolwiek socjalistycznych haseł. 

Ostatni numer jednego z najstarszych polskich periodyków ukazał się 30 września 1939 roku.

ŹRÓDŁA:
1. Histmag.org:
https://histmag.org/Gwiazdka-Cieszynska-pismo-naukowe-i-zabawne-8194
2. Link do zdjęcia okładki (wydanie z 1858 roku):
https://sbc.org.pl/dlibra/publication/18935/edition/16536/content