JAN KUBISZ – OJCIEC POEZJI ŚLĄSKA CIESZYŃSKIEGO
W notkach biograficznych, poświęconych Janowi Kubiszowi, możemy dowiedzieć się, że w swoim ponad osiemdziesięcioletnim życiu zdołał być nauczycielem, pedagogiem, pamiętnikarzem oraz aktywnym działaczem narodowym oraz ewangelickim. Do dziś pamiętany jest głównie jako poeta, który stworzył słowa do prawdziwych hymnów Śląska Cieszyńskiego. Mowa o pieśniach „Ojcowski dom” oraz „Płyniesz Olzo po dolinie”.
Urodził się w słynnym roku 1848 – tym samym, w którym ‘budziły’ się narody, czego konsekwencją była tzw. Wiosna Ludów. Po zakończeniu edukacji wybrał drogę pedagoga – początkowo pracował jako nauczyciel w Ewangelickiej Szkole Ludowej w Cieszynie, po czym, ledwie rok później, przeniósł się do Gnojnika, gdzie spędził resztę życia. Pracę pedagogiczną uznawał za swoje największe powołanie, co jednak nie kłóciło się z podjęciem innych zadań i aktywności. Działał aktywnie w organizacjach polskich i ewangelickich, choć będąc wyjątkowo skromną osobą, stronił od eksponowanych funkcji.
Jako poeta zasłynął wierszami o tematyce religijnej i patriotycznej, nie stronił również od tworzenia wierszy okolicznościowych. Rzeka Olza w twórczości Jana Kubisza miała duże znaczenie – czytamy na stronie openairmuseum.info. – Stała się symbolem regionu, a dla samego autora także synonimem domu rodzinnego. Wychował się mianowicie nad jej brzegami w Końskiej. W jego poezji porównywana jest do Jordanu, świętej rzeki Narodu Wybranego. Motyw chrztu i oczyszczenia w jej wodach symbolizował odrodzenie polskości ludu śląskiego, przywiązanie do tradycji przodków i wierności dokonanemu wyborowi.
Ważną pozycją w twórczości Kubisza był napisany już u schyłku życia „Pamiętnik starego nauczyciela”. Poeta zmarł w Gnojniku w 1929 roku.
ŹRÓDŁA:
1. Zwrot
https://zwrot.cz/2019/03/bez-pamietnika-starego-nauczyciela-jana-kubisza-nie-mozna-pisac-historii-polskiego-ruchu-narodowego-na-slasku-cieszynskim/
2. Reportaż z upomiętnienia 90 rocznicy śmierci Jana Kubisza
https://www.youtube.com/watch?v=ZtEbERqwCTs
3. Notka biograficzna
https://literatura.kc-cieszyn.pl/tworcy/kubisz-jan/