MARIA WARDASÓWNA – FRUWAJĄCA ŚLĄZACZKA
Rodzice trzynastoletniej Marysi nie chcieli z początku słyszeć, aby ich córka, tak potrzebna w pracy przy gospodarstwie, kontynuowała naukę w pobliskim Skoczowie. Była wyjątkowo utalentowanym dzieckiem, więc nauczycielowi udało się wreszcie ich przekonać. Na szczęście – bo dziewczyna nie miała ochoty spędzić życia w gospodarstwie, a w przyszłości stała się jedną z pionierek emancypacji kobiet na Śląsku.
Łamała ówczesne schematy. Po Skoczowie podjęła naukę w Krakowie, później ukończyła kursy sanitarne PCK w Warszawie. Szokowała otoczenie jazdą na rowerze, później motocyklu. I żeby tego było mało, już niebawem przesiadła się do samolotu! Była pierwszą kobietą, samodzielnie prowadzącą samolot na Śląsku. Wzięła również udział w słynnym Rajdzie Lotniczek Dookoła Polski, w którym wzięły udział pionierki polskiego lotnictwa.
Czas było wracać na Śląsk. Czekały je jeszcze lądowania w Poznaniu i Łodzi, a wszędzie witano je jak bohaterki i zapraszano na lokalne przyjęcia. Uciekały z nich najszybciej, jak mogły, chowały się do samolotów i startowały. To po to wyruszyły na ten rajd. By latać. By zachwycać się krajem z góry. By Polska mogła podziwiać maszyny i umiejętności pilotek. Powróciły do Katowic po 11 dniach wyprawy. Okrążyły granice Polski, odwiedziły kilkanaście największych miast w kraju. Tysiące ludzi dzięki nim dowiedziały się, jak wygląda samolot i że mogą nim z powodzeniem latać dziewczyny – wspomnienia tego rajdu znajdziemy na kartach książki “Awiatorzy. Podniebne przygody polskich lotniczek i lotników”.
Aktywność życiowa Marii Wardasówny nie zamykała się jedynie na lataniu. Już w skoczowskiej szkole na jej talent literacki uwagę zwrócił nauczyciel, czyli sam Gustaw Morcinek. Jej książki „Maryśka ze Śląska”, „Zew przestworzy” (poświęcona Żwirce i Wigurze), „Wyłom”, czy „Maryśka za wielką wodą” zyskały sporą popularność. Dzięki temu Maria Wardasówna uznawana jest do dziś za jedną z najsłynniejszych kobiet, pochodzących ze Śląska Cieszyńskiego.
ŹRÓDŁA:
1. Artykuł o Wardasównie
https://bielsko.biala.pl/kalendarz/artykuly/48/dziewczyna-z-chmur
2. Youtube – „Maria Wardas. Kobieta ze Ślaska”
https://www.youtube.com/watch?v=ZOzCc82FFwA