polonica.cz

ŻWIRKOWISKO – MIEJSCE PAMIĘCI LEGENDARNYCH LOTNIKÓW

Ich nazwiska znali z pewnością nasi dziadkowie i nasze babcie. Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura byli najsłynniejszymi polskimi asami lotnictwa w okresie międzywojennym, podziwianymi i uwielbianymi przez tłumy. Miejsce ich upamiętnienia, zwane Żwirkowiskiem, znajduje się w niewielkiej miejscowości Cierlicko, położonej na terenie Zaolzia. Dlaczego właśnie tu?

Wczesnym rankiem, 11 września 1932 r., z lotniska w Krakowie wystartował w kierunku Brna samolot RWD-6 z por. Franciszkiem Żwirką i inż. Stanisławem Wigurą na pokładzie. Kilkadziesiąt kilometrów za granicą awionetka wpadła w burzę. Nad wzgórzem Kościelec w Cierlicku żywioł nie dał żadnych szans naszym pilotom – opisywał ten tragiczny lot Witold Kożdoń w Dzienniku Zachodnim. Wybitni polscy piloci obiecali swoim czechosłowackim przyjaciołom występ na organizowanym w Pradze święcie lotnictwa. Według wspomnień świadków burza nadeszła tak nagle i była tak intensywna, że piloci, biorąc pod uwagę ówczesne możliwości techniczne pojazdów powietrznych, nie mieli żadnych szans na przeżycie. Ich śmierć była ogromnym wstrząsem – nie tylko dla rodaków, ale i całej społeczności lotników. Władze Polski i Czechosłowacji zadbały o to, aby obaj piloci zostali pochowani z należnymi honorami. W 1935 roku na miejscu wypadku powstało niewielkie mauzoleum – zwane właśnie Żwirkowiskiem. W 1940 roku zostało rozebrane i zniszczone przez Niemców.

Szczęśliwie jednak, dzięki wieloletnim staraniom polskiej społeczności na Zaolziu, udało się odbudować Izbę Pamięci, poświęconą obu międzywojennym lotnikom.